Người "khùng" của gốm

Đến Bát Tràng, hỏi Tuấn gốm, không ai là không biết. Cái tên đã trở thành niềm tự hào của làng gốm huyền thoại này. Người nghệ sĩ dám đương đầu với những rủi do để tạo dựng thương hiệu cho chính mình. Hơn 20 năm qua, một con người đã âm thầm bên những thô mộc của đất để trăn trở với những đường nét, những cách điệu hoa văn. Những thành công mà giờ đây gặt hái được là sự đền đáp xứng đáng của đam mê, nhiệt huyết, của sự phá cách bao tháng ngày mày mò không mệt mỏi, không dừng bước của anh. Tôi không được biết anh từ những ngày anh mới khởi nghiệp nhưng tôi biết anh là con người của sự nhẫn nại.

Ngày trẻ, anh đam mê vẽ vời, rồi theo học ĐH mỹ thuật khoa vẽ bản đồ. Tốt nghiệp lại không theo ngành đã học bởi khi đi làm mới thấy hoá ra vẽ vời, sao chép lại hình thế sông núi lại không hợp với những sáng tạo bẩm sinh của bản thân thích sự khám phá. Làm việc mà mình không hứng thú, đam mê thì sẽ bức bối và khó thở lắm, anh bỏ nghề vẽ bản đồ, lang thang với những cây cọ màu mè vẽ những gì có thể vẽ để kiếm sống. bàn tay chàng thanh niên mới tốt nghiệp vung vẩy cây cọ vẫn chưa thấy thoả lòng. lại đau đáu nghĩ đến những điêù xa hơn. Tôi hỏi sao anh lại nghĩ đến và gắn bó với gốm Bát Tràng, anh cười dí dỏm bảo anh có duyên với vùng đất này, vợ anh là con gái Bát Tràng, anh mê chị và mê luôn cả những nét gốm thanh mộc của vùng quê này. Gốm với anh không hề lạ lẫm gì nhau bởi ngay bản thân, anh cũng là người con của làng gốm Hương Canh- Vĩnh Phúc. Anh đến với nghiệp gốm trong nồng nàn tình yêu với hạnh phúc gia đình. Từ khi về với gốm, hai vợ chồng nai lưng ra trong bao nhiêu dự định. Duyên nợ gốm khiến anh như thành một con người khác, lúc nào cũng trầm tư bên ngổn ngang màu mè, pha chế màu đất, những hình thù khác lạ. Anh nói có lẽ đây mới chính là con người thật của anh mà chính vùng đất này đã mang lại. Những sản phẩm gốm méo mó, dị dạng nằm trong nâu trầm, đỏ ọng đất nung ra lò rồi nằm dưới cái nhìn chế giễu của nhiều người trong làng. Bởi nó lạ quá, nó biệt lập quá. những lọ, những bình như đập méo đi rồi lại lồi ra xù xì, rồi lại lõm vào những hoa văn quái dị không giống ai. Cái thuở đó, anh được coi như một cái ngữ không biết làm, một kẻ phá cách không phải lối với những nợ chồng nợ chất, nợ xa nợ gần và người ta gọi anh là Tuấn khùng, Tuấn đồng nát. Anh không hề nản bởi anh tin vào nhưng nỗ lực của mình.

Rồi những quái dị của anh được đón nhận bởi con mắt của khách du lịch nước ngoài, của giới nghệ sĩ, hoạ sĩ, dân chơi gốm chuyên nghiệp. Anh thấy mình tìm được niềm dựa để lại càng say hơn trong vũ điệu gốm tuyệt kĩ. Lại mày mò, lại khám phá. Sản phẩm Tuấn gốm giờ đây đã khẳng định được tên tuổi của mình. Các lô hàng suất sang Mỹ, Đức, Nhật ngày càng nhiều. Để từ đó anh mạnh dạn ghi tên mình tham gia vào các lễ hội văn hoá. Triển lãm truyền thống gốm sứ Bát Tràng chào Sea Games 22, Fesival Huế năm 2004… và vào tháng 12- 2008, anh đã mang đến cho thủ đô dãy phố gốm dài nhất VN, tái hiện sinh động phố cổ HN dưới cái nhìn trân trọng của người nghệ sĩ. Cảm hứng đến mộc mạc từ những bình dị đời thường, từ những nếp nhà cong cong của một HN thuở xưa, hình ảnh cô thiếu nữ trắng ngần đẹp vẻ đẹp phồn thực ẩn chứa những bí ẩn lôi cuốn người nghệ sĩ say mê sáng tạo. Để con người mắc nợ với gốm kia nung nấu những ý tưởng táo bạo hơn cho đại lễ kỉ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội, vẫn với chất liệu đời thường nhưng mang hồn phách, mang dáng dấp tâm tưởng người nghệ sĩ say nghề. Con đường gốm sứ đạt kỷ lục Guiness cũng có sự góp sức của anh ở ba đoạn đường gốm thể hiện văn hóa vùng miền như điệu múa Chăm Pa, phố cổ Hà Nội, lịch sử của Kinh Bắc... Anh vô tư chia sẻ kinh nghiệm cho những người trong nghề bởi với anh chỉ có sáng tạo mới tạo ra sự đột phá trong tâm tưởng và đẻ ra những đứa con tinh thần đích thực của mình. “ anh sẽ không dừng lại ở đây. Gốm Bát Tràng phải tiến xa hơn nữa, anh sẽ làm hết mình với đất, với gốm để trả cái nghĩa nợ trần gian”.

Chiều. Bát Tràng loà trong nắng muộn, con đường dài nhập nhoạng, phủ bụi gốm tít mù. Những sắc gốm đỏ nâu chưa gọi thành tên của chàng nghệ sĩ vẫn hiển hiện rõ ràng trong ánh nhìn tôi. “Bát Tràng không sinh ra anh nhưng sẽ nuôi dưỡng tâm hồn anh, để thanh lọc với ồn ã đời thường. Anh lại mơ về những hình hài mới, giấc mơ của đất trong bất tận”. Xa xa, chị hàng thồ đang cong lưng đẩy mẻ gốm mới ra lò. Dáng hình quen quá, nhoè vào với những uốn lượn của một khúc cua mới, bỗng chốc như hoá thành hồn neo về với gốm ở bàn tay đang vung vẩy...